Archiwum

Mikołajki to zwyczaj mający bardzo długą tradycję. Już w średniowieczu dzieci dostawały prezenty od osób przebranych za świętego Mikołaja. Co więcej, jeszcze w XIX wieku był to na ziemiach polskich dzień wolny od pracy! Niektóre z atrybutów świętego Mikołaja również mają długą historię - długa, siwa broda i czerwona szata znane były już w XV wieku. Wtedy oczywiście święty Mikołaj miał jeszcze atrybuty biskupie - szatę oraz mitrę i pastorał. W baśniową postać zaczął powoli przekształcać się na przełomie XIX i XX wieku. A jak wyglądały polskie mikołajki przed laty? Zobacz w naszej galerii!

Święto Niepodległości w wielu miastach zawsze jest uroczyście obchodzone, ale w tym roku można spodziewać się raczej skromnych uroczystości ze względu na pandemię koronawirusa. Tym bardziej to chyba najlepszy moment na to, by spojrzeć wstecz i zobaczyć, jak wyglądały obchody Święta Niepodległości w pierwszych latach po jej odzyskaniu. Jak bardzo różniły się od obecnego świętowania? Zobaczcie w galerii!

Pani pozna pana, atrakcyjny pozna panią – taki wstęp kojarzy nam się tylko z jednym. Ogłoszenia matrymonialne kiedyś były popularną formą poznawania nowych osób płci przeciwnej: był to najprostszy sposób, by poznać panią lub pana zainteresowanych nawiązaniem znajomości, niekoniecznie z naszych okolic. W dobie internetu wygląda to już inaczej, ale przecież zanim pojawił się Tinder, trzeba było sobie jakoś radzić. Zobacz najlepsze ogłoszenia matrymonialne sprzed lat!

O więzieniach i więźniach mówi się niewiele - niby każdy coś słyszał na temat tego, jak wygląda życie więźnia, ale w gruncie rzeczy nasza wiedza na ten temat jest raczej fragmentaryczna i często oparta na stereotypach i opiniach niewiadomego pochodzenia. A jak wyglądały więzienia kiedyś? Na ten temat przeciętny Polak wie jeszcze mniej. Często wydaje nam się, że resocjalizacja to stosunkowo nowy pomysł, ale historia myśli resocjalizacyjnej sięga XVI wieku. Dopiero jednak XIX wiek przyniósł systemy więzienne, które przez pozbawienie wolności chciały osiągnąć poprawę sprawcy, a nie zemstę na nim za jego czyny. Czym zajmowali się więźniowie 100 lat temu? Zobaczcie w naszej galerii!

Publikujemy unikalne zdjęcia wykonane od jesieni 1939 roku do lipca 1940 roku, przez niemieckiego żołnierza Victora Otto Clemensa Beckera.Zdjęcia przedstawiają miejscowości naszego regionu oraz Warszawę.

O więzieniach i więźniach mówi się niewiele - niby każdy coś słyszał na temat tego, jak wygląda życie więźnia, ale w gruncie rzeczy nasza wiedza na ten temat jest raczej fragmentaryczna i często oparta na stereotypach i opiniach niewiadomego pochodzenia. A jak wyglądały więzienia kiedyś? Na ten temat przeciętny Polak wie jeszcze mniej. Często wydaje nam się, że resocjalizacja to stosunkowo nowy pomysł, ale historia myśli resocjalizacyjnej sięga XVI wieku. Dopiero jednak XIX wiek przyniósł systemy więzienne, które przez pozbawienie wolności chciały osiągnąć poprawę sprawcy, a nie zemstę na nim za jego czyny. Czym zajmowali się więźniowie 100 lat temu? Zobaczcie w naszej galerii!

Mikołajki to zwyczaj mający bardzo długą tradycję. Już w średniowieczu dzieci dostawały prezenty od osób przebranych za świętego Mikołaja. Co więcej, jeszcze w XIX wieku był to na ziemiach polskich dzień wolny od pracy! Niektóre z atrybutów świętego Mikołaja również mają długą historię - długa, siwa broda i czerwona szata znane były już w XV wieku. Wtedy oczywiście święty Mikołaj miał jeszcze atrybuty biskupie - szatę oraz mitrę i pastorał. W baśniową postać zaczął powoli przekształcać się na przełomie XIX i XX wieku. A jak wyglądały polskie mikołajki przed laty? Zobacz w naszej galerii!

Wszystkich Świętych to uroczystość, w którą tradycyjnie odwiedzamy groby naszych bliskich. Mimo tego, że w Kościele jest to dzień, w którym wspomina się wszystkich świętych, czyli chrześcijan, którzy osiągnęli zbawienie, to większość z nas wykorzystuje 1 listopada na wizytę na cmentarzach. Wszystkich Świętych i Zaduszki to święta mające wielowiekową tradycję, podobnie jak zwyczaj przystrajania grobów i zapalania zniczy. A jak obchodzono Wszystkich Świętych przed laty? Zobaczcie na archiwalnych zdjęciach!

W tym roku obchodzimy 100-lecie Związku Harcerstwa Polskiego. Raz harcerzem, to na zawsze! Harcerstwo w Polsce miało swoje lepsze i gorsze okresy, bywało bardziej i mniej popularne, ale wartość, którą wnosi w życie tych, którzy zdecydowali się w nie zaangażować, jest nie do przecenienia. Jesteście ciekawi, jak zmieniało się harcerstwo przez 100 lat swojego istnienia? Zobaczcie sami!

Pani pozna pana, atrakcyjny pozna panią – taki wstęp kojarzy nam się tylko z jednym. Ogłoszenia matrymonialne kiedyś były popularną formą poznawania nowych osób płci przeciwnej: był to najprostszy sposób, by poznać panią lub pana zainteresowanych nawiązaniem znajomości, niekoniecznie z naszych okolic. W dobie internetu wygląda to już inaczej, ale przecież zanim pojawił się Tinder, trzeba było sobie jakoś radzić. Zobacz najlepsze ogłoszenia matrymonialne sprzed lat!

Całkiem sporo. Zobaczcie zdjęcia z Narodowego Archiwum Cyfrowego.

W tym roku przypada 69.

Pandemia koronawirusa zdominowała tegoroczny, najbardziej prestiżowy konkurs fotograficzny World Press Photo. Wybrano najlepsze zdjęcia w ośmiu kategoriach i nagrodzono 45 fotoreporterów z 28 krajów świata. Wśród laureatów fotoreporter z Polski, Tomasz Markowski, który zdobył trzecie miejsce w kategorii sport za zdjęcie kraksy w czasie finiszu Tour De Pologne. Zwycięzca zdjęcia roku wg Fundacji World Press Photo zdobył również nagrodę w wysokości 5 000 euro. Galeria zdjęć oraz pełna lista laureatów!

Historia to nie tylko czyny, ale też słowa, które niejednokrotnie potrafią zmienić rzeczywistość. Wiedzą o tym najlepiej politycy, działacze i aktywiści, którzy dzięki swoim publicznym wystąpieniom wpływali na losy tego świata. Ich słowa stawały się inspiracją, poruszając serca i umysły, prowokując do działania i wpływając na realne zmiany. O ich mocy najlepiej świadczy fakt, że pamiętamy je po dziś dzień. Oto wypowiedzi, które zmieniły bieg historii oraz świat, w którym żyjemy.

W Polsce Ludowej krążyło żartobliwe powiedzenie "Vistula wykosi, wymłóci, chłopa przewróci". Chodziło o popularny wówczas trunek, ale hasło nawiązywało też do królowej wsi i pól - popularnego w latach 60. kombajnu. Szczytem rolniczych marzeń, w PRL-u, był również legendarny Bizon. Zobacz galerię maszyn rolniczych, które zrewolucjonizowały pracę rolników. Fotografie pochodzą z zasobów Narodowego Archiwum Cyfrowego.

Czy pamiętacie waszego pierwszego psa? Czy był to wesoły bokser czy inteligentny owczarek niemiecki? Kapryśny jamnik czy bystry pudelek? A może wszechstronny i wszędobylski kundelek? Rasy psów, jak wszystko na tym świecie, podlegają rozmaitym modom. Podobnie jest z psami - w latach 60. i 70. próżno było szukać corgi czy golden retrieverów. A jakie rasy królowały w parkach i na podwórkach? Przejdź do galerii, aby zobaczyć najpopularniejsze rasy psów w PRL. Jakiej rasy według was brakuje?

Słowiańszczyzna pełna była legend o przerażających demonach - nie inaczej było też w Polsce. Znakomita większość pochodziła jeszcze z pradawnych wierzeń pogańskich, na które następnie nałożyło się chrześcijaństwo. Demon mógł być osobą powracającą z zaświatów lub stworzeniem związanym z siłami natury. Słowiańskie strachy były złośliwe i kapryśne. Niektóre mogły pomagać w codziennych obowiązkach i przynosić dostatek, ale najlepiej było ich unikać. Niektóre wierzenia, jak zabezpieczyć się przed demonami, przetrwały do dzisiaj. Najlepszym przykładem jest czerwona wstążeczka, którą do dzisiaj wiele osób zawiązuje na wózkach dziecięcych. Przed czym chroniła?

Topienie Marzanny, czyli słowiańskiej bogini symbolizującej zimę i śmierć, to zwyczaj który zakorzenił się w pogańskich wierzeniach. Tradycję pożegnania z zimą kultywowano w Polsce przez lata... chociaż czasami na ulicach leżał jeszcze śnieg. Zobaczcie, jak obchodzono Pierwszy Dzień Wiosny dawniej.

Każdy wynalazek posuwa nas, jako cywilizację, do przodu. Niektóre z odkryć były na tyle przełomowe, że zrewolucjonizowały świat, wpływając na następne pokolenia aż po dziś dzień. Nie wszystkie w pozytywny sposób. Zobacz w galerii 10 najważniejszych wynalazków w historii ludzkości. Bez nich teraźniejszość wyglądałaby zupełnie inaczej.

Nie tylko Irena Kwiatkowska była "kobietą pracującą, która żadnej pracy się nie boi". Praca kobiet była w PRL zjawiskiem powszechnym. Większość pań pracowała na dwa etaty - w zakładzie pracy i w domu. Emancypacja niestety dotyczyła wtedy wyłącznie życia zawodowego - podział obowiązków domowych w wielu rodzinach był uznawany za fanaberię. A jak wyglądała praca kobiet w tym okresie? Przygotowaliśmy dla was zestawienie archiwalnych zdjęć z Narodowego Archiwum Cyfrowego.

Jak co roku przyznano nagrody w konkursie na najlepsze zdjęcia porodów. Również jak co roku fotografie budzą liczne kontrowersje. Wychodząc jednak z założenia, że "nic co ludzkie nie jest nam obce" warto zobaczyć, jak wielkim cudem są narodziny. Spośród 26 nagrodzonych fotografii prezentujemy 20. Zobacz je w galerii.

Lata 90. to czas Fiatów 126 p i Polonezów, Ikarusów, za dużych swetrów, legginsów oraz ortalionów. Czas na podróż do ubiegłego stulecia. Czy niektóre trendy zachowały się na stołecznych ulicach do dziś?