W mieście powstaje uczelnia, jakiej w Polsce jeszcze nie było

Emeryci z Żywiecczyzny z indeksami? Tak już niebawem będzie dzięki Żywieckiemu Uniwersytetowi Trzeciego Wieku jaki powstaje przy... parafii Chrystusa Króla.

Choć w całym kraju funkcjonuje już prawie 200 Uniwersytetów Trzeciego Wieku, powstający w Żywcu Sporyszu nie ma sobie podobnego. Właśnie zarejestrowany został w krajowym rejestrze stowarzyszeń jako "Żywiecki Uniwersytet Trzeciego Wieku przy Parafii Chrystusa Króla". To pomysł proboszcza Kazimierza Rybaka, kapłana z ponad 50-letnim stażem duszpasterskim.

- Myślałem, aby uruchomić klub dyskusyjny. Skupić elitę intelektualną nad rozmowami o ważnych kwestiach. Utrzymuję wciąż kontakty z kolegami i koleżankami z lat szkolnych. Kiedyś zadzwoniłem do koleżanki do Oświęcimia i ta poprosiła, aby zadzwonić później, bo jest na wykładach. Zainteresowało mnie to i zacząłem wypytywać. Okazało się, że jest słuchaczką takiego uniwersytetu. W Oświęcimiu działa on już od jedenastu lat przy Miejskim Ośrodku Kultury. Gdy zacząłem głośno mówić o planach utworzenia podobnego w Żywcu, wielu patrzyło z niedowierzaniem - zdradza początki pomysłu utworzenia Żywieckiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku ks. Rybak.

Takie inicjatywy przeznaczone są dla osób starszych i emerytowanych. Powstają zwykle przy uczelniach, akademiach czy ośrodkach kultury. Jedynym podobnym do żywieckiego jest UTW działający przy Domu Zakonnym Ojców Bonifratów w Prudniku. Jest to jednak tylko filia opolskiego UTW.

Żywiecka uczelnia dla starszych ma ruszyć w połowie września. Proboszcza Kazimierza Rybaka w zakładaniu stowarzyszenia wsparło kilkanaście osób. Niebawem wybrane zostaną władze uczelni. Siedziba już jest - obok kościoła oddany został do użytku dom parafialny, nowy budynek, ukończony w ub. roku. Na parterze jest ogromna sala, są też udogodnienia dla niepełnosprawnych. To świetne miejsce na wykłady.

- Pomoc obiecała nam kanclerz Beskidzkiej Wyższej Szkoły Umiejętności. Liczę, że w pierwszym podejściu rozdamy 50, może 70 indeksów. Na pewno słuchacze będą podzieleni na tematyczne sekcje - uśmiecha się ks. Rybak pokazując piękną salę wykładową i statut Uniwersytetu.

Mieczysław Chamik, kierujący w Sporyszu Akcją Katolicką, jest jednym z członków założycieli Uniwersytetu. - Cała inicjatywa pochodzi od księdza, a my go wspieramy. W budynku obok kościoła będzie nie tylko uniwersytet dla osób starszych. Teraz Akcja Katolicka kupuje książki dla dzieci z ubogich rodzin, a od września uruchomi w budynku klub tenisa stołowego. Mamy już potrzebny sprzęt - wyjaśnia Chamik. Jest już po kilku spotkaniach założycielskich. Uczestniczy w nich również Wiesław Augustynowicz, typowany na rektora.

- Mamy nadzieję, że do końca września będziemy mieć wszystko dopięte na ostatni guzik. Teraz numery identyfikacji podatkowej, numery REGON i wszystkie inne formalności. W zarysie jest plan wstępnych spotkań, wykładów i prelekcji. W połowie września chcemy z informacją o zapisach ruszyć do ludzi - wyjaśnia Augustynowicz.

Co na początek? Cykl spotkań dla osób, które niebawem odchodzą na emerytury.

- Żeby wspomóc ich w "miękkim lądowaniu". Czasem tacy ludzie nie wiedzą, jak zorganizować sobie wolny czas, w co się zaangażować i niestety po pewnym czasie znikają. Drugi cykl poświęcić chcemy fotografowaniu jako niedrogiej, a bardzo wciągającej pasji, przybliżyć zasady, reguły i tajniki dobrego fotografowania - wyjaśnia Augustynowicz. Będzie też cykl prelekcji na temat rozsądnego odżywiana i trybu życia. Jeszcze nie wiadomo, czy sporyski Uniwersytet dołączy do Federacji Uniwersytetów Trzeciego Wieku. Na razie chce sobie radzić sam. To grupa skupiająca prężnie działające placówki, którą wspiera Fundacja dla Uniwersytetu Jagiellońskiego. To ona właśnie rozdziela pieniądze, które Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności przekazuje na rzecz stowarzyszeń prowadzących Uniwersytety Trzeciego Wieku.

- Dużo im zawdzięczamy. Gdy zaczynaliśmy trzy lata temu, w Polsce było zaledwie nieco ponad dwadzieścia uniwersytetów dla osób starszych, teraz jest ich blisko dwieście. Ale te pieniądze powoli się kończą. Dlatego już zaczęliśmy namawiać do sponsnoringu prywatne firmy i konsorcja - mówi Marek Szpunar, koordynator projektu Uniwersytety Trzeciego Wieku Fundacji dla UJ. Szacuje, że na wykłady uczęszcza w kraju blisko 100 tys. emerytów.

- Ich funkcjonowanie nie jest jedynie biernym uczestniczeniem w prelekcjach. Niejednokrotnie udzielają się tworząc grupy wsparcia, pomagają dzieciom w odrabianiu lekcji, organizują młodym ludziom zajęcia pozalekcyjne, prowadzą świetlice i kółka zainteresowań - dodaje Szpunar.

W stolicy działa 12 takich uniwersytetów. Na ogół korzystają z pomieszczeń uczelni lub ośrodków kultury. W Nowym Sączu dzięki uprzejmości lokalnych władz Uniwersytet ma raz w tygodniu do dyspozycji ogromny budynek Sokoła. Tam na wykłady chodzi ok. 700 osób. W Gliwicach Uniwersytet TW działający przy Politechnice Gliwickiej skupia ok. 600 "studentów". Jeden z dwóch UTW w Krakowie ma swój własny budynek - kamienicę wyremontowaną z pieniędzy fundacji Kromka Chleba, przy której funkcjonuje.

- Mamy do dyspozycji jedno piętro kamienicy. Na wykłady i zajęcia przychodzi czasem 200 osób, a lista rezerwowa jest bardzo długa. Są zajęcia językowe, komputerowe, wychodzimy też wspólnie do kina czy jeździmy do teatru. Do tej pory wszystko było bezpłatne lub jedynie częściowo płatne - mówi koordynatorka Patrycja Gruca-Wójtowicz. Ilu słuchaczy ks. proboszcz spodziewa się w Sporyszu?

- Na początek kilkadziesiąt, ale myślę, że zdobędziemy sympatię szerszego grona nie tylko ze Sporysza czy Żywca, ale całego powiatu - mówi proboszcz Rybak.

W Żywcu obecnie mieszka 3,4 tys. osób powyżej 70 roku życia.