Warsztaty wycinanki żydowskiej w SDK

Zajęcia prowadzi Monika Krajewska, jedyna w Polsce specjalistka zajmującą się tym elementem kultury żydowskiej. Uczestnicy warsztatów poznają symbolikę wycinanki żydowskiej i spróbują sił w tej niezwykłej sztuce.

Wycinanka znana była od stuleci Żydom mieszkającym w różnych krajach, a największy jej rozkwit nastąpił w Europie Wschodniej i Środkowej w XVII i XIX wieku. Tematyka związana była ściśle z życiem religijnym i rocznym cyklem liturgii. Najokazalsze wycinanki, zwane „mizrach” (po hebrajsku: wschód), wskazywały kierunek modlitwy – ku Jerozolimie, inne służyły do dekoracji sukki w Święto Szałasów, do liczenia omeru – dni między Świętami Pesach i Szawuot, zdobiły chorągiewki w święto radości Tory – Simchat Tora. Na Szawuot robiono wycinanki zwane „szewłojsłach” lub „rojzełach” – rozetki, które wieszano w oknach.

Twórcami wycinanek byli mężczyźni, często chłopcy ze szkół religijnych i ich nauczyciele, czasem soferzy – kopiści zwojów Tory. Wycinali nożykiem w białej kartce złożonej na pół, a po rozłożeniu malowali i wpisywali hebrajskie wersety z Psalmów, modlitw, błogosławieństw. Najczęstsze motywy symboliczne to menora, korona, para kolumn, lwy, jelenie, orły i inne ptaki oraz wici roślinne obrazujące Drzewo Życia. Najwspanialsze z zachowanych wycinanek zawierają po kilkanaście misternie skomponowanych elementów.

Niewielka część wycinanek przetrwała Holokaust. Obecnie sztuka ta – często w nowej formie – jest uprawiana głównie w USA i Izraelu, ale nie jest to już sztuka ludowa.

Zajęcia odbywają się począwszy od 10 lutego w każdy wtorek w siedzibie Służewskiego Domu Kultury, przy ul. J. S. Bacha 15, w godz. 18-20.

Źródło: Jacek Wasilewski, Służewski Dom Kultury

Służewski Dom Kultury
ul. J. S. Bacha 15,
02-743 Warszawa
tel. 022 843-02-51