Żyd jest z ojczyzny mojej

Do tego dnia zawisną pierwsze trzy tablice z brązu wyznaczające granicę warszawskiego getta. W sumie granicę getta wyznaczy 21 tablic. Prawdopodobnie dwie będą zamocowane na murze kirkutu przy ul. Okopowej. Na tablicach będzie plan Warszawy z zaznaczonymi granicami żydowskiej dzielnicy. Będą też zdjęcia przypominające, jak wyglądało getto w tym miejscu.

Myślę, że wiedzy o Powstaniu w Getcie nigdy za dużo. Przypomnijmy zatem, a przewodnikiem będzie nam wstrząsająca książka profesora Władysława Bartoszewskiego "Ten jest z ojczyzny mojej" (może pora na wznowienie tego dzieła?).

19 kwietnia 1943 kilkusetosobowa grupka żydowskich powstańców podjęła walkę ze znakomicie uzbrojonymi i wyszkolonymi oddziałami niemieckimi. Walkę, z góry skazaną na porażkę.

W trakcie, trwających niespełna dwa miesiące walk zginęło ok. 7000 Żydów, 6929 zostało wywiezionych do Treblinki. W swoim raporcie Jürgen Stroop (dowodzący likwidacją getta) podał, że zgładzono lub ujęto 56065 Żydów. Raport nie dotyczył jednak osób, które zginęły pod gruzami palonego i burzonego getta. Szacuje się, że liczba ta powinna więc wynosić około 62 tysiące osób.

Militarny triumf odniosła polityka die Endlösung der Judenfrage - (ostateczne rozwiązanie kwestii żydowskiej) - synonim zagłady europejskiej ludności żydowskiej używany przez nazistów. Decyzję o ostatecznym rozwiązaniu formalnie podjęto podczas konferencji w Wannsee, 20 stycznia 1942. Podczas wojny niemieccy naziści i ich sojusznicy wymordowali 5-6 milionów Żydów. (Plany likwidacji narodu żydowskiego powstawały jednak już na wiele tysięcy lat przed konferencją w Wansee).

Po upadku powstania w getcie warszawskim, 12 maja 1943 (lub 13 maja) Szmul Zygelbojm (polityk żydowski okresu międzywojennego) popełnił samobójstwo przez samospalenie w proteście przeciw bezczynności aliantów wobec ludobójstwa Żydów. Pozostawił po sobie testament (zamieszcza go w swoim dziele Bartoszewski), w którym pisał m.in.

(...) "Nie mogę pozostać w spokoju. Nie mogę żyć, gdy resztki narodu żydowskiego w Polsce, którego jestem przedstawicielem, są likwidowane. Moi towarzysze w getcie warszawskim polegli z bronią w ręku w ostatnim bohaterskim boju. Nie było mi sądzonym zginąc tak jak oni, razem z nimi. Ale należę do nich i do ich grobów masowych. Śmiercią swoją pragnę wyrazić najsilniejszy protest przeciw bierności, z którą świat przygląda się i dopuszcza zagłady ludu żydowskiego." (...)

(...) Wiem, jak mało znaczy życie ludzkie w naszych czasach, ale ponieważ nie mogłem nic zrobić za życia, przyczynię się może przez moją śmierć do tego, by złamała się obojętność tych, którzy mają możliwość uratowania (...) pozostałych jeszcze przy życiu Żydów polskich"(...)

Zbliżającą się rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim. Warszawa przygotowuje się do niej pieczołowicie. a to po kolejnej lekturze wstrząsającej książki "Ten jest z ojczyzny mojej" (może pora na wznowienie tego dzieła?).