Brama Łasińska (Kwidzyńska)

Informacja o udostępnieniu reliktów Bramy Łasińskiej do zwiedzania jest okazją do sporządzenia tej krótkiej notatki.
Brama Łasińska była jedną z kilku bram w obwodzie murów warownych Grudziądza. Do tego jeszcze była kilka furt. Najbardziej okazałą była Brama Klasztorna, obecnie prezbiterium kościoła pojezuickiego, posiadająca w XVII w. barokowe zwieńczenie figuralne. Do naszych czasów najlepiej zachowały się bramy Wodna i Klasztorna z imponującą blendą bramną od strony dziedzińca Ratusza. W podziemiach kościoła zachował się fundament rozebranej ok. 1715 r. ściany wschodniej tej bramy, o grubości 3 m, czyli tyle ile ma grubości mur cylindryczny wieży Klimek.
W przypadku średniowiecznego Gdańska archeolodzy spostrzegli, że ulice w części książęcej posiadały szerokość ok. 6 m, natomiast w części rzemieślniczej ok. 2 m. Tę prawidłowość można też zaobserwować w Grudziądzu.
W strefie wydzielonej dla Kościoła, ulica prowadząca do Bramy Klasztornej była stosunkowo szeroka, ostatni relikt tej ulicy na terenie obecnego Ratusza zanikł w latach 60 XX w. Natomiast równoległa do niej ul. Stara z odkopaną szyją Bramy Łasińskiej i reliktami mostu była węższa. Podobnie było z Bramą Boczną. Relikt bramy na podwórku posesji przy ul. Mickiewicza 3 ma łuk o średnicy ok. 6,7 m. Podobnie szeroki łuk posiada Brama Zamkowa przedzamcza południowego, połączona z gdaniskiem, zachowana przy Ratuszu. Także taki łuk posiadała Brama Wodna z pierwszego okresu budowy, gdy była bramą w murze.
Bramy grudziądzkie posiadały murowane mosty. Zachowały się dwa mosty, bram Toruńskiej i Bocznej. Najstarszym z nich jest Bramy Toruńskiej, z lat 40-60 XIII w.
W odkrywce reliktów Bramy Kwidzyńskiej nie widać śladów identycznej konstrukcji mostu, jak wspomnianych bram. Biorąc pod uwagę ewolucję typologiczną był on od nich młodszy i mógł być podobny do mostu Zamku Wysokiego od strony południowej oraz do mostu na zamku w Rogóźnie. Chronologicznie odpowiada to latom 70-80 XIII w.
Biorąc pod uwagę kwerendę historyczną, wg której obszar północny został przekazany przez Krzyżaków mieszczanom w latach 1320-1328, Brama Łasińska ostateczny kształt mogła przybrać w latach 30 XIV w., możliwe, że była już gotowa, gdy Grudziądz był kwaterą główną Wielkiego Mistrza Zakonu w 1330 r., w czasie wojny z królem Władysławem Łokietkiem.
 Most Bramy Łasińskiej rozebrano w latach 1799-1810, kiedy to Strugę Młyńską obmurowano w formie kanału, tak jak Trynkę w latach 80 XX w. przy Al. 23 Stycznia.
Przez Bramę Łasińską i oraz bramę w narożniku północno-wschodnim, biegła najkrótsza droga z Zamku Wysokiego, od strony ul. Podgórnej, do Młyna Górnego i po wodę. W XVII w. woda ze studni zamkowej nie nadawała się do picia.
Most Bramy Łasińskiej pod tym względem był podobny do most Bramy Toruńskiej, z którego prowadził wjazd do dwóch bram: Toruńskiej i Wodnej(przez zanikła w XVIII w. ulicą Tragarzy).