Dziś Międzynarodowy Dzień Leworęcznych. Niezdarni gamonie czy zdolni geniusze?

Artykuł był aktualizowany

Tylko około 10 proc. Polaków jest leworęcznych (w tym m.in. autor tego artykułu – przyp. red.). 

Pewnie dlatego wśród uczestników naszej sondy nie znalazł się żaden przedstawiciel tej grupy. Ale praworęczni rozmówcy w ciepłych słowach wypowiadali się o największej mniejszości świata.

– Leworęczni lepiej sobie radzą intelektualnie – stwierdziła pani Wiesława. Z kolei Piotr powiedział, że lewonożni piłkarze, np. Roberto Carlos są bardziej uzdolnieni od swoich prawonożnych kolegów. Inna uczestniczka sondy cieszyła się, że walka z leworęcznością, prowadzona w przeszłości w polskich szkołach, już się skończyła.

Czy wiesz, że…
Oto garść ciekawostek związanych z leworęcznością:
- leworęczność występuje częściej u mężczyzn niż u kobiet. Wg jednej z teorii, przyczyną może być wyższy poziom testosteronu
- leworęczność pojawia się częściej wśród bliźniąt i dzieci urodzonych z niską wagą
- 15 proc. ludzi praworęcznych używa lewej ręki przy wykonywaniu różnych czynności, jak na przykład rzucanie piłką, odbijanie piłki kijem w baseballu, gra w tenisa (Rafael Nadal) i prasowanie
- jedna osoba na dwieście jest oburęczna – posługuje się obiema rękami z jednakową sprawnością (1 proc. ludzkości).

Leworęczni - nieuczciwe diabły?
Po łacinie leworęczność to sinistral - diabeł. Francuskie słowo „gauche” oznacza osobę leworęczną, a także kogoś niezręcznego, niezdarnego, pozbawionego ogłady. Włoskie słowo „mancini” może być użyte w znaczeniu „krzywy”, „zdeformowany” lub „nieuczciwy”. Portugalskie słowo „kanhoto”, czyli „lewy”, występuje również w znaczeniu „słaby”, „kiepski”. W angielskim zwrocie „cack-handed” słowo „cack” to odchody.

Krzywdzące mity
W przeszłości pogardzano ludźmi leworęcznymi i bano się ich. Nazywano ich wyrzutkami, degeneratami i komunistami. Uważano, że są gorsi, niezdarni, ich obecność miała przynosić pecha.

W dawnych utworach scenicznych złe postaci zawsze wkraczały na scenę z lewej strony. Diabeł najczęściej opisywany jest jako leworęczny. W wieku XIX i XX dzieci leworęczne były często zmuszane biciem do pisania prawą ręką.

Grecy i Rzymianie nosili obrączkę na lewej ręce, aby uchronić się przed złem, jakie w niej tkwiło. Uważa się, że toast wzniesiony lewą ręką jest nieszczery lub podszyty wrogością.

Leworęczni jak bogowie
Za to Inkowie oddawali cześć ludziom leworęcznym, a członkowie plemienia Zuni, żyjącego w Ameryce Północnej, wierzyli, że ludzie leworęczni przynoszą szczęście.

Sprawdź, które oko masz dominujące
Niektórzy sądzą, że dominacja dotyczy zawsze całej strony ciała, czyli nie tylko ręki, lecz także nogi i oka.Tymczasem u większości dzieci, zarówno prawo-, jak i leworęcznych, występuje dominacja mieszana.

Wyceluj palcem w oddalony przedmiot, np. klamkę u drzwi. Następnie zamknij jedno oko. Jeśli patrzysz okiem dominującym, palec pozostanie w jednej linii z przedmiotem. Jeśli palec przesunie się w bok od przedmiotu, oko, którym patrzysz, nie jest dominujące.

Zmiana ręczności dziecka
Próby zmiany dominacji półkuli mózgowej na siłę mogą prowadzić do powstania problemów z orientacją przestrzenną i trudności w odróżnianiu strony lewej od prawej. Podczas zmiany dominacji półkuli mózgowej zmieniają się utrwalone połączenia włókien nerwowych, co nie wpływa korzystnie na płynny rozwój dziecka.

Każde dziecko rodzi się z określoną organizacją mózgu i wszelkie próby zmiany jego ręczności mogą jedynie doprowadzić do zamętu, który stanie się przyczyną frustracji, a nawet jąkania się.

Jak wykryć leworęczność u dziecka?
Kiedy położymy na brzuchu leworęczne niemowlę, obraca ono głowę w lewą stronę.

Dzieci, których co najmniej jedno z rodziców jest leworęczne, używają przez pewien czas na zmianę obu rąk, zanim wykształci się u nich stała dominacja jednej ręki.

Nie wcześniej niż w wieku około trzech lat dziecko ostatecznie określa swoją dominującą rękę przez konsekwentne używanie jej np. przy jedzeniu i zabawie.

Rodzice powinni obserwować, którą ręką dziecko chwyta przedmioty, który kciuk ssie, w której ręce trzyma smoczek itp.