Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Loch we wieży Klimek - wygląd karcerów

Redakcja
Artykuł pokazuje jak wyglądał zapewne karcer we wieży Klimek, w którym wg tradycji przed egzekucją Krzyżacy więzili Mikołaja z Ryńska - chorążego ziemi chełmińskiej.

Obecnie budowana wieża widokowa Klimek zasadniczo tylko średnicą i wysokością, (stan w 1945 r.), będzie nawiązywać do średniowiecznej wieży Klimek.
Powszechnie pisze się o wejściu na wysokości ok. 14-15 m, jako jedynym pierwotnie. Rozbiórka kopca, przykrywającego relikty średniowiecznej wieży odsłoniła też tę zagadkę wejścia do wieży z parteru. Gdy o tym pisałem, wiele osób wdawało się w polemikę, uznając, że to nieprawda. Obecnie budowana wieża widokowa nie będzie miała odtworzonego dawnego wejścia na wysokości ok. 15, od strony zachodniej, z widokiem na Wisłę. W oryginalnej wieży można było z tego miejsca oglądać panoramę Wisły.
Również nie będzie czytelny dawny loch wieży. Wykonano wejście do wieży na poziomie posadzki dawnego lochu, ok. 1,5 m poniżej pierwotnego wejścia.
Raport archeologiczny dr. Antoniego J. Pawłowskiego z 2007 r., odnośnie badań wieży Klimek , posiada charakter wstępnego opracowania. Nie zdążył przygotować artykułu naukowego z dalszych badań Zamku Wysokiego, ponieważ zmarł w lipcu 2008 r., w trakcie ich prowadzenia.
Dlatego uważam za swój obowiązek przekazać Państwu wyniki swoich spostrzeżeń, co do wyglądu lochu Klimka. Spostrzeżenia te są oparte na wykonanej przeze mnie dokumentacji fotograficznej rozbiórki kopca w 2006 r.
Gdy w 1888 r. C. Steinbrecht wykonał rysunek inwentaryzacyjny wieży Klimek, loch jej był już zasypany a kopuła sklepienia zniszczona. Ponadto z jakiegoś powodu C. Steinbrechta nie interesował przekrój poziomy wieży na poziomie cokołu, (1-2). Przypuszczam, że uznał, iż wejście z parteru jest wtórne.W 2006 r., podczas odgruzowywania, okazało się, że po stronie północnej wycinek muru miał poniżej cokołu tylko ok. 0,5-0,7 m, zamiast 3 m. Uważam, ze była to klatka schodowa do lochu, (3-5).Po stronie wschodniej lochu były dwa karcery, (6). Zapewne rozkład karcerów obrazuje sporządzony przez mnie plan, (7).
Powierzchnia lochu liczyła ok. 7 m2. Dwa karcery miały powierzchnię ok. 1 m2  każdy i wysokość ok 1-1,5 m.
Przy końcu tego artykuliku można jeszcze powrócić do pierwotnych wejść do wieży.W Inwentarzu starostwa grudziądzkiego z 1739 r. jest następujący opis wieży Klimek:
Za kuchnią w rogu wieża okrągła wysoka, zowie się Klimek. Przyście do niego z tełu; w murze drzwi proste na zawiasach, wrzeciądz i skobel do zamknięcia kłodką. Tam wschody murowane, które wychodząca zamek do koła, a z muru do Klimka mostek jeszcze dobry, ale się starzeje. Do Klimka pierwsze drzwi proste; tam są komórki z zamknięciem na kłodki dla więźniów; wschody idą do koła aż do samego wierzchu.
Jak napisałem na początku artykułu, odsłonięte ruiny wieży pokazały, że wejście z parteru było pierwotne, (9-13).Możliwe, że podobnie było z wejściami do wieży w Toruniu. I tam w oparciu o doktrynę, że powinno być tylko jedno wejście na wysokości kilkunastu metrów, zatarto oryginalne wejście z parteru. W Grudziądzu ta ciekawostka architektoniczna została skutecznie zatarta, też ze względów doktrynalnych, w latach 2007-2014, (14).Obecne wejście, wykonane w 2014 r. jest ok. 1,5 m poniżej oryginalnego, (15).
Zwolennicy doktrynalnego podejścia do kwestii wejścia do wieży wyłącznie na wysokości kilkunastu metrów nie przyjmują do wiadomości, że wykorzystanie okna w lochu dla przeciągnięcia rury odwadniającej w l. 1905-1906, w zredukowanej grubości muru z 3 m do o.0,5-07 m jest dowodem na oryginalność wejścia do wieży. O tej redukcji muru nie wiedział zapewne w 1888 r. C. Stenbrecht.
Robotnicy wykonujący odwodnienie wieży wykorzystali zastany otwór okienny i nie potrzebowali kuć dziury w murze o grubości 3 m. Gdyby nie było tej redukcji grubości muru i okna w nim, to najprostszym sposobem wykonania odwodnienia było wykonanie szczeliny we wejściu, podważając cegły   i w tej szczelinie zamontowanie rury odwadniającej. Odpływ był w studni zamkowej.
                                                                Opis zdjęć i rysunków:
1. Zdjęcie wnętrza lochu, wykonane w 2006 r., podczas rozbiórki kopca. Relikt ścianki działowej między karcerami. 2. Plan inwentaryzacyjny wieży Klimek wg C. Steinbrechta. Za: J. Hinzem i P. Grochowskim.3. Plan inwentaryzacyjny wieży Klimek wg C. Steinbrechta. Kadr z rysunkiem lochu.4. Zdjęcie wnętrza lochu, wykonane w 2006 r., podczas rozbiórki kopca.5. Zdjęcie wnętrza lochu, wykonane w 2006 r., podczas rozbiórki kopca.6. Zdjęcie wnętrza lochu, wykonane w 2006 r., podczas rozbiórki kopca.7. Rekonstrukcyjny plan pomieszczeń w lochu.8. Relikt pachy kopuły w lochu, o grubości ok. 0,5 m.9. Zdjęcia progu wejścia do Klimka. Stan z 2006 r.10. Zdjęcia progu wejścia do Klimka. Stan z 2006 r.11. Zdjęcia progu wejścia do Klimka. Stan z 2006 r.12. Zdjęcia progu wejścia do Klimka. Stan z 2006 r.13. Zdjęcia progu wejścia do Klimka. Stan z 2006 r.14. Zdjęcie podstawy wieży w Toruniu, po wielokrotnych rekonstrukcjach.15. Wejście do wieży Klimek, wykonane w 2014 r. 

od 12 lat
Wideo

echodnia.eu Świętokrzyskie tulipany

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na warszawa.naszemiasto.pl Nasze Miasto