"PePeGe" w Grudziądzu

Grupa inicjatorów na czele z  S  Halperingiem  i A . Dessertem  – fachowcy w branży gumowej przystąpiła  w roku  1923 do budowy w Grudziądzu dużej fabryki wyrobów gumowych.
W tym celu w lutym tegoż roku,  nabyli przy dworcu towarowym obszerny teren ( ok. 50 tys. m2 ) . Znajdujące się na terenie budynki rozbudowano i wybudowano nowe. Ustawiono komplety potrzebnych maszyn najnowszego typu, nagromadzono potrzebne surowce i rozpoczęto  w lipcu 1924 roku , pierwszą  produkcję kaloszy. w tym okresie  sprowadzano  ten artykuł  z zagranicy  i wywożono  blisko  milion  dolarów  rocznie  za granicę  - jako pokrycie za importowane kalosze.
          Sprowadzono z zagranicy ( z Niemiec )  fachowego kierownika , który  przez długie lata  prowadził  podobne przedsiębiorstwa w Szwecji i Rosji , oraz kilku instruktorów  i przystąpiono  do wyszkolenia  miejscowych pracowników.
   Dzięki  fachowemu  ujęciu sprawy ,osiągnięto  w krótkim czasie  bardzo dobre  rezultaty, bo już we wrześniu  1924 r. produkcja fabryki ruszyła normalnie.
Produkcja w grudniu wynosiła już  około 2000  par kaloszy  dziennie , cała  produkcja  została sprzedana i wyroby „Pepege „  zdobyły sobie  bardzo dobrą opinię , bo pod względem  jakości  nie ustępowały wyrobom  zagranicznym.
 
W styczniu  1925 roku ,  z powodu kończącego  się sezonu  zimowego  przystąpiono  częściowo  do produkcji  nowego  artykułu  na sezon letni, tj. obuwia sportowego  z gumową podeszwą , artykułu również  w kraju  nie produkowanego.
 
Na terenie fabryki znajdowało się w tym czasie  11 budynków   z różnymi działami fabryki, magazyny surowców i wyrobów gotowych, laboratorium, stajnie , wozownie i garaże samochodowe, biura Zarządu, mieszkania dla dozoru, portiernia itd.
 
   Główny budynek fabryczny-  dwupiętrowy gmach  murowany,  mieścił działy: walcownię gumy, krajalnie i  warsztaty szewskie. W sąsiednim gmachu , również  dwupiętrowym , mieściła się  hala maszyn i kotłownia. Do kotłowni wstawiona została maszyna  parowa o sile  600  KM , dynamomaszyna  o sile 380  KM, o napięciu 220 Wolt, oraz transformator . .
     Siłę pociągową  fabryce dostarczały  liczne silniki  elektryczne  o łącznej mocy  316  KM , dwa  kotły parowe  o powierzchni  270 m2. , dwa kotły wulkanizacyjne  do wulkanizowania gotowych kaloszy , kompresor powietrzny , 4 duże  kalandry do walcowania ,maszynę do mycia , 5  maszyn  do mieszania gumy , wytłaczarki , hydrauliczne prasy , oraz różnego rodzaju  aparaty  specjalne  do wyrobów gumowych.
 
    Fabryka posiadała  szereg działów  pomocniczych , rozmieszczonych  przeważnie w  osobnych  budynkach , a mianowicie : laboratorium doświadczalne , dział chemiczny , oddział techniczny , suszarnie i mielnie  kredy, modelarnie  kopyt, warsztaty stolarskie , zaopatrzone  w piły taśmowe , tarczowe heblarki , warsztaty mechaniczne , zaopatrzone  w tokarnie, wiertarki i heblarki, kuźnie , fabrykę pudełek tekturowych , zaopatrzoną  w najnowsze maszyny  mechaniczne itd.
 
           W roku 1925 fabryka  zatrudniała  550 robotników  i 52 osoby personelu biurowo-technicznego a w zamiarze planowała zatrudnienie  łącznie do 1000 osób.
Fabryka sprzedawała swoje wyroby  w kraju i za granicą , zawarła kontrakty  z firmami  krajów bałkańskich.
Kapitał akcyjny spółki  wynosił  750 000 złoty  i był podzielony na 60 000 sztuk akcji ( 12,50 każda )  Kapitał rezerwowy wynosił  400 000 złoty.Firma korzystała  z długoterminowego kredytu zagranicznego przy  bardzo korzystnej  stopie procentowej.
Władze  przedsiębiorstwa stanowiły wówczas:
Zarząd:  S. Halperin,  A. Desert. 
Rada  Nadzorcza: Adw. K. Wysocki ( prezes )
                              Inż. K.Danielewicz,
                               Dyrektor Banku Pakalski,
                               Adw. K. Mandel,
                               Kupiec J. Belous,
                               Kupiec S. Z. Halperin
                               Kierownik Techniczny i prokurent : E. Koster.
 
Źródło - dokumenty autora.