Pomnik Jana Zachwatowicza odsłonięty. Architekta odbudowanej stolicy upamiętniono na Starym Mieście. ''Stał się człowiekiem legendą''

Pomnik został odsłonięty na Międzymurzu Piotra Biegańskiego na Starym Mieście w 121. rocznicę urodzin Jana Zachwatowicza. Przedstawia postać profesora wraz z tablicą o treści: ''1900-1983 Jan Zachwatowicz architekt odbudowanej Warszawy''. Wykonany został z brązu odpornego na ścieranie i pokrytego patyną przez Pracownię Rzeźby FORMA Karol Badyna. Za budowę odpowiadał śródmiejski Zarząd Terenów Publicznych.

Inicjatorem upowszechniania pamięci prof. Jana Zachwatowicza było Towarzystwo Przyjaciół Warszawy, działające przy aprobacie i wsparciu projektu przez Radę m.st. Warszawy.

75 lat od powstania Biura Odbudowy Stolicy i w 40. rocznicę wpisania Starówki na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, przypominamy sobie heroizm rekonstrukcji Starego Miasta i jego autora. Będziemy mogli go teraz spotkać w miejscu, któremu się poświęcił i które będzie z nim na zawsze związane - powiedziała Ewa Malinowska-Grupińska, przewodnicząca Rady Warszawy.

Już w styczniu 1945 r. podjęto decyzję o odbudowie zniszczonego miasta, w miesiąc później powołano Biuro Odbudowy Stolicy. Jan Zachwatowicz od samego początku działał w strukturach tej instytucji. Także od samego początku z uporem domagał się, by Stare Miasto było wierną rekonstrukcją historyczną z wprowadzonymi elementami nowego osiedla, a nie całkowicie współczesną kreacją. A w początkach odbudowy, wśród decydentów, takie stanowisko wcale nie było oczywiste - powiedziała Renata Kaznowska, zastępca prezydenta Warszawy.

Jan Zachwatowicz był architektem, historykiem architektury, profesorem Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej; po 1945 r. kierownikiem Biura Odbudowy Stolicy, a następnie Generalnym Konserwatorem Zabytków. Jego postawa wyrażała wielkie dążenie wojennego pokolenia warszawiaków do odbudowy swego zniszczonego miasta. Przekonał społeczność międzynarodową do wartości tego dzieła odbudowy - efektem było wpisanie Starego Miasta w 1980 r. na listę UNESCO.

Prócz działalności praktycznej był także inicjatorem powołania międzynarodowego komitetu ICOMOS, współtwórcą Karty Weneckiej (dokument dot. doktryny konserwatorskiej). Profesor Zachwatowicz jest autorem zwycięskiego projektu (wyłonionego w wyniku konkursu wśród uczestników Konwencji Haskiej z 1954 r.) znanego na całym świecie znaku Błękitnej tarczy - służącemu ochronie obiektów zabytkowych przed zniszczeniem w trakcie działań zbrojnych. Ten międzynarodowy symbol zabytków jest jednocześnie dowodem na rangę profesora na arenie nie tylko krajowej, ale też międzynarodowej.