Trybunał Konstytucyjny o abonamencie

Mirosław Wróblewski z biura RPO mówi, że zdaniem Rzecznika konieczna jest natychmiastowa zmiana przepisów w tej sprawie. Są one bowiem martwe, gdyż osoby płacące abonament płacą w praktyce za tych, którzy się od tego uchylają. Zdaniem Wróblewskiego, obecnie nie można skutecznie wszcząć egzekucji administracyjnej w zakresie ściągalności abonamentu, co narusza zasadę powszechności opodatkowania, zasady równości i sprawiedliwości podatkowej.

Podobnego zdania jest poseł Platformy Obywatelskiej Grzegorz Karpiński. Wyjaśnił, że Sejm podziela pogląd Rzecznika Praw Obywatelskich, iż artykuł 7 ustawy o opłatach abonamentowych jest niezgodny z konstytucją. Wprowadza on bowiem nieefektywny system kontroli poboru opłaty abonamentowej. Z jednej strony ustawodawca zobowiązuje obywateli do płacenia abonamentu, z drugiej nie wprowadza systemu, który kontrolowałby, czy opłaty są dokonywane.

Ustawa abonamentowa mówi, że już sam fakt posiadania sprawnego odbiornika radiofonicznego lub telewizyjnego łączy się z obowiązkiem zarejestrowania. Rejestracji należy dokonać w placówce operatora publicznego, którym jest "Poczta Polska". Ponadto poczta zajmuje się pobieraniem opłat abonamentowych i kontrolą tych płatności. Wpływy z pobranych opłat przekazywane są na rachunek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.

Zaskarżona przez RPO ustawa nie podaje, w jaki sposób poczta może stwierdzić lub udowodnić, że gospodarstwo domowe nie płaci abonamentu w terminie. Ponadto żaden organ urzędowy nie jest upoważniony do wydania decyzji o zaległości w płaceniu abonamentu. Zdaniem Rzecznika powoduje to, że egzekucja administracyjna niezapłaconych opłat abonamentowych w ogóle nie jest prowadzona.

W swoim wniosku do Trybunału Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca uwagę, że większość gospodarstw domowych unika płacenia abonamentu. Prowadzi to do znacznego zmniejszenia środków finansowych, którymi dysponują media publiczne. RPO uważa, że w efekcie doprowadzi to do podwyższenia opat abonamentowych, a podwyżka uderzy jedynie w tych, którzy abonament płacą. Rzecznik jest zdania, że można tego uniknąć dzięki wprowadzeniu mechanizmów efektywnie zabezpieczających wypełnienie obowiązku przez wszystkich, którzy powinni zapłacić abonament.