Banki obniżają klientom zdolność kredytową

Expander poprosił polskie banki o wyliczenie, jakiego maksymalnie kredytu udzieliłyby czteroosobowej rodzinie o dochodach netto 3,5 tys. zł. Okazało się, że różnica pomiędzy jego wysokością w najbardziej restrykcyjnym banku a najbardziej liberalnym jest ponadtrzykrotna.

Na przykład w Polbanku, rodzina może liczyć na maksymalny kredyt w wysokości nawet 337 tys. zł, co oznacza miesięczną ratę w wysokości około 2270 zł. O ok. 60 tys. mniej ta sama rodzina dostanie w ING Banku Śląskim i BZ WBK.

Za to Nordea ocenia zdolność kredytową tych osób na maksymalnie 102 tys., a rata miesięczna wynosi 848 zł. Niewiele bardziej hojny będzie GE Money Bank - da najwyżej 105 tys. zł. - Oczywiście, ostateczna zdolność kredytowa zależy od bardzo wielu czynników. Zdarza się, że nawet rodziny o znacznie wyższych niż przeciętne dochodach dostają odpowiedzi odmowne - mówi Jerzy Węglarz, analityk Expandera.

Banki są bowiem coraz bardziej restrykcyjne w wyliczeniu zdolności kredytowej. - We wrześniu średnia wycena zdolności kredytowej w 25 wybranych polskich bankach spadła o ok. 10 tys. zł. Jeszcze w sierpniu wspomnianej czteroosobowej rodzinie proponowały średnio 208 tys. zł, obecnie już tylko 197 tys., podczas gdy w kwietniu 2007 r. było to aż 313 tys. - wylicza Expander.

Tak ostrożne jak teraz banki były tylko w grudniu 2008 r., kiedy to na skutek gwałtowanego załamania na rynkach finansowych mocno zdrożały zachodnie waluty i załamał się rynek pożyczek między bankami.

Dlaczego obecnie banki są tak ostrożne? - Zapowiedzi wzrostu bezrobocia w najbliższych miesiącach oraz informacje o rosnącej liczbie niespłacanych kredytów sprawiają, że sprawdzają klienta znacznie bardziej dokładnie niż rok czy dwa lata temu - mówi Jerzy Węglarz.

Analitycy bankowi prześwietlają nie tylko dochody, wydatki, historię kredytową, ale nawet ocenią, czy firma, w której pracujemy jest stabilna.

Coraz częściej zdarza się, że banki odmawiają udzielenia kredytu, nie informując o przyczynach. - Niektóre banki mają listy firm czy zawodów, które w ich opinii zagrożone są szczególnie zwolnieniami - wyjaśnia jeden z doradców finansowych.

Na przykład w Rzeszowie bank odmówił 214 tys. zł kredytu na dom małżeństwu zarabiającemu 4,8 tys. zł netto. Jedno z małżonków pracuje w urzędzie, a drugie w banku. Kredytu nie dostali, gdyż bank ten jest w procesie fuzji i co wiązać się może z redukcję zatrudnienia.

Expander sprawdził też, kto ma większe szanse na uzyskanie kredytu: rodzina czy singiel. Okazało się, że jedne banki preferują singli, inne za pewniejszych kredytobiorców uznają rodziny, jako bardziej stabilne. Na przykład Nordea, która czteroosobowej rodzinie zaproponuje maksymalnie 102 tys. zł kredytu, singlowi o tych samych dochodach przyzna blisko dwa razy wyższą sumę. Łaskawym okiem na singli patrzą też GE Money Bank, Allianz Bank Polska, BGŻ i BOŚ.

Ale z kolei brak stałego związku będzie "mankamentem" w Pekao Banku Hipotecznym, Banku Pekao SA, Lukas Banku, Eurobanku, czy ING Banku Śląskim - w niektórych przypadkach kredyt na jaki może liczyć rodzina będzie nawet o 70 tys. zł wyższy niż dostanie singiel. - Żaden bank nie stwierdza oficjalnie, że preferuje pary małżeńskie. Stan cywilny nie ma zwykle znaczenia, liczy się natomiast to, czy o kredyt wnioskuje jedna osoba, czy więcej - wyjaśnia Katarzyna Siwek, ekspert Expandera. Banki wolą tę drugą sytuację, gdyż wiąże się z nią mniejsze ryzyko utraty pracy czy też znacznego pogorszenia jej warunków.

Jak więc zwiększyć szanse na uzyskanie kredytu? Zdaniem ekspertów, sposobów jest wiele. - Może to być np. dołączenie do transakcji drugiej lub trzeciej osoby ze stabilnymi dochodami, przedstawienie dodatkowego zabezpieczenia - mówi Patrycja Skotnicka, doradca Expander Prestige.