Trybunał Konstytucyjny: Związkowcy zatrudnieni na czas określony pod skuteczną ochroną

Trybunał Konstytucyjny uznał w poniedziałek, że jeśli stracą pracę z naruszeniem przepisów, a są zatrudnieni na czas określony, to mogą żądać przywrócenia do pracy.

Do tej pory taką możliwość mieli tylko pracownicy zatrudnieni na czas nieokreślony. Poniedziałkowa rozprawa odbyła się na wniosek Sądu Rejonowego w Pabianicach - IV Wydziału Pracy.

Do pabianickiego sądu zgłosił się Michał Sz., pracownik hurtowni farmaceutycznej w podłódzkim Rzgowie. Pracował tam jako brygadzista, miał umowę na czas określony. We wrześniu 2009 roku w firmie zarejestrowano Solidarność, a przewodniczącym komisji został właśnie Michał Sz. Powiadomił prezesa o powstaniu związku, a także o uchwale, która gwarantowała członkom komisji zakładowej szczególną ochronę. Na reakcję szefa nie trzeba było długo czekać - po kilku dniach świeżo upieczony związkowiec stracił pracę, a okres wypowiedzenia wyniósł dwa tygodnie. Były pracownik pozwał firmę, ale sędzia z Pabianic uznała, że nie może wydać wyroku bez interpretacji przepisów przez Trybunał.

- Istnieją wątpliwości, czy kwestionowane przepisy pozwalają na dostateczne zapewnienie przewidzianej w konstytucji wolności zrzeszania się w związkach zawodowych i odzwierciedlają zasadę sprawiedliwości społecznej w stosunku do osób będących pod ochroną ustawy o związkach zawodowych - głosił komunikat Trybunału.

Zdaniem sądu, działacz związkowy powinien móc domagać się odszkodowania, a także przywrócenia do pracy, nawet jeśli był zatrudniony na czas określony, gdyż sens straciłaby ochrona trwałości pracy działacza.

Argumentację podzielili sędziowie Trybunału. - Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy działaczy związkowych odnosi się do wszystkich stosunków pracy, nie ma również znaczenia, czy w grę wchodzi umowa na czas określony czy nieokreślony - uznali sędziowie Trybunału Konstytucyjnego. - Nikt nie może ponosić ujemnych następstw z powodu przynależności do zwią-zku zawodowego albo wykonywania funkcji związkowej. W szczególności nie może to być warunkiem nawiązania stosunku pracy i pozostawania w zatrudnieniu oraz awansowania pracownika.

Ochrona ma umożliwić związkowcom obronę praw pracowniczych, ich interesów zawodowych i socjalnych. Działacze są bezpośrednio narażeni na konflikty z pracodawcą, w tym na niekorzystną zmianę warunków pracy albo jej utratę.

Związkowiec musi mieć możliwość ubiegania się o przywrócenie do pracy w wypadku wypowiedzenia umowy na czas określony z naruszeniem ustawy o związkach.

- Wyrok jest ostateczny, prawo to będzie powszechnie obowiązywało po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw - mówi Grażyna Grzegorska-Wolin z zespołu prasy i informacji Trybunału Konstytucyjnego.

Właśnie takiego rozstrzygnięcia spodziewał się Waldemar Krenc, szef łódzkiej Solidarności. - W Polsce obowiązuje ta sama konstytucja zarówno dla osób zatrudnionych na czas określony, jak i nieokreślony - tłumaczy Waldemar Krenc. - Byłem na rozprawie pana Michała, wydawało mi się wówczas, że sędzia sama mogła podjąć taką decyzję. Wolała jednak skierować pytanie do Trybunału.

Waldemar Krenc cieszy się, że Trybunał tak szybko zajął się wyjaśnieniem pabianickiego wniosku. Związkowiec obawiał się, że sprawa będzie ciągnęła się nawet kilka lat. Teraz jest przekonany, że Michał Sz. wróci do pracy.