Wielki Tydzień i Święto Pesach

Święto Paschy (hebr. - Pesach, jidysz - Pajsoch, Pejsoch), obchodzone na pamiątkę wyzwolenia Żydów z niewoli egipskiej, rozpocznie się w środę (8 kwietnia) wieczorną modlitwą w Synagodze Nożyków.

W Izraelu obchody trwają 7 dni, a w diasporze - 8 dni. Pierwszego wieczoru spożywa się w gronie rodziny uroczystą kolację sederową, podczas której czytana jest Hagada, czyli opowieść o wyjściu Żydów z Egiptu. - Seder tradycyjnie urządza się w domu, w gronie rodziny i przyjaciół. Jest to pamiątka starożytnej ofiary pesachowej, którą powinniśmy odprawiać w naszych domach - nie w synagodze czy miejscu publicznym - bo wszystko, co się odbywa w domu, człowiek zapamiętuje - wyjaśnia rabin Schudrich.

Najważniejszym przykazaniem obowiązującym Żydów w święto Paschy jest zakaz spożywania (a nawet posiadania w domu) chleba i innych produktów zbożowych na zakwasie (chamec). Obowiązkiem natomiast jest spożywanie specjalnego pieczywa - macy, której czas przygotowania i pieczenia nie może przekraczać 18 minut. Nawiązaniem do czasów, kiedy naród żydowski posiadał świątynię, w której składał ofiary jest umieszczenie na talerzu sederowym opalonej kości. Przypomina ona o pesachowym baranku, którego składanie w ofierze i spożywanie w noc święta Pesach było biblijnym obowiązkiem.

Wieczór sederowy składa się z wielu tradycyjnych rytuałów, odprawianych w ustalonym porządku. Istnieje też wiele zwyczajów ludowych związanych z sederem: np. dzieci próbują ukraść ostatni kawałek macy i wymienić go na prezenty. Podczas uczty wychyla się także cztery kielichy wina dla upamiętnienia czterech sposobów nazwania wyzwolenia. Wino z kielichów jest ulewane dziesięciokrotnie na pamiątkę plag egipskich.

Innym, bardziej przyziemnym obyczajem, jest przedświąteczne sprzątanie domu. Trzeba wszystko przeprać, odkurzyć każdy kąt, miedzy innymi przetrzepać każdą stronę wszystkich książek - wszystko to na wypadek, gdyby gdzieś zostały jakieś okruchy chamecu. Należy też zmienić zestaw talerzy - w każdym żydowskim domu powinny być ich trzy - mięsny, mleczny i pesachowy.

Synagoga im. Zalmana i Rywki Małżonków Nożyków przy ul. Twardej 6, w której odbędzie się modlitwa rozpoczynająca tegoroczny Pesach, jest obecnie jedyną czynną przedwojenną synagogą w Warszawie. Jest także główną synagogą Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie oraz miejscem urzędowania Naczelnego Rabina Polski Michaela Schudricha. Nabożeństwa w Synagodze Nożyków odbywają się codziennie.

Zobacz również:
65. rocznica powstania w getcie - reportaż z Próżnej
Obchody Dnia Pamięci Ofiar Holokaustu
Tu były granice getta...