Wilanów w finale plebiscytu „7 cudów MM”

Jan III Sobieski nabył dobra wilanowskie od wojewody wielkopolskiego Bogusława Leszczyńskiego w 1677 roku. I chyba sam nie przypuszczał, że jego „mały domek za miastem” stanie się wspaniałą rezydencją, jedyną, która przetrwa burze dziejowe. Tak, tak, Wilanów jest w pełni autentyczny. - Pałac w Wilanowie to jeden z niewielu zabytków, który przetrwał wszystkie zawieruchy wojenne i wygląda dziś tak, jak zaprojektował go pierwszy właściciel. W skali Polski, a szczególnie Warszawy, to fakt niezwykły. Potwierdza to liczba czterystu tysięcy osób, które każdego roku zwiedzają budynek i jego ogród – mówi Adam Grabiński z Muzem Pałac w Wilanowie.

Sobieski planował urządzić skromny dwór szlachecki, jednak uroda tego miejsca, swoisty genius loci, spowodował, że do końca panowania rozbudowywał i upiększał rezydencję. Za sprawą głównego architekta Augustyna Locciego powstał obiekt łączący w sobie elementy dworu szlacheckiego, włoskiej willi ogrodowej i francuskiego pałacu w stylu Ludwika XIV. Naturalnie pałac wraz ze swoimi dekoracjami sławi dokonania króla – mężnego sarmaty zakochanego do szaleństwa w pięknej królowej Marysieńce. Z fasady budynku pozdrawiają nas bogowie Apollo i Mars, uosabiający cechy mądrego i walecznego króla oraz Wenus i Junona, sławiące piękno i dobroć królewskiej małżonki. Ale prawdziwy raj dla oczu i duszy znajduje się wewnątrz, gdzie chodzimy po posadzce pamiętającej kroki króla Jana i oglądamy dzieła sztuki stworzone na jego zamówienie.

Kolejni właściciele też dbali o rezydencję: rozbudowywali, zaopatrywali w kolejne dzieła sztuki, kultywowali pamięć o niezwykłym władcy i skupowali pamiątki po nim rozproszone po całej Europie. W 1805 roku Stanisław Kostka Potocki otworzył pierwsze muzeum w Warszawie, zaczynając historię kolekcji wilanowskiej, która trwa nieprzerwanie do dziś. Umierając pozostawił 400 obrazów, z których ponad 260 w dalszym ciągu można oglądać w pałacu. Muzeum posiada także największą w kraju kolekcję brązów złoconych i figurek biskwitowych z porcelany. Jest też taca ofiarowana królowi przez mieszczan krakowskich i gotowalnia królowej Janowej, przy której spędzała cztery godziny dziennie. Do tego wspaniale zachowane i odrestaurowane pomieszczenia mieszkalne dawnych właścicieli pałacu i galerie ogrodowe, gdzie poznajemy historię Amora i Psyche, którą swym gościom opowiadał król podczas przechadzek.

Chcesz się przekonać, co takiego ma w sobie Wilanów, że rozkochał w sobie kolejnych władców? Zastanawiasz się skąd król podpatrywał innych mieszkańców dworu? Kogo królewska para nazywała pieszczotliwie Papusieńką, Fanfanikiem, Minionkiem i Murmurkiem? Jak wyglądały XVII-wieczne emotikony, a jak miłosny szyfr królewskiej pary? Skorzystaj z zaproszenia Bachusa, który stoi na pałacowej attyce alkierza południowo-zachodniego. Czeka Cię wspaniała uczta dla oczu i duszy. Nie zapomnij też wstąpić do "Królewskiej cukierni" by skosztować Przysmaku Lwa Lechistanu albo wilanowskich lodów. To kolejny już cud…

Autor: Przewodnik Warszawski, dziennikarz obywatelski MM Warszawa

Czy wiesz, że:

• Jan III Sobieski, założyciel Wilanowa, wymyślił funcjonujący do dziś 8-godzinny dzień pracy. Wyznaczał go zegar słoneczny na pałacowej fasadzie

• Wilanowski ogród słynął z obfitego warzywniaka Augustowej Potockiej, która za swoje warzywa zdobywała dyplomy i nagrody na wystawach rolniczych.

• Izabella z Czartoryskich Lubomirskich zafascynowana kulturą francuską wysyłała pranie swojej rodziny do Paryża.

• W Wilanowie nocowali między innymi: Charles de Gaulle, Indira Gandhi, Jamie Carter, prezydent USA Jimmy Carter i Leonid Breżniew.

• Jeden z mieszkańców Wilanowa, Kostka Potocki, był pierwszym w Polsce archeologiem i historykiem sztuki