Nie ma szkoły bez narkotyków

Rozmowa z Jarosławem Paraluszem, zastępcą komendanta straży miejskiej w Toruniu- Jak dużym problemem w toruńskich szkołach są narkotyki?- Trudno powiedzieć dokładnie, to niełatwe do oszacowania. Ale są badania i z nich możemy się czegoś dowiedzieć. Młodzież mówi, że ponad 30 procent z nich albo widziało w szkole narkotyki albo słyszało, że są one dostępne. Jedno więc można powiedzieć na pewno: nie ma szkoły bez narkotyków, to można powiedzieć na pewno.- Nawet podstawówki nie są bezpieczne?- Rozmawiałem kiedyś z emerytowanym dyrektorem. Był pewny, że w jego szkole nie ma narkotyków. Niedługo potem okazało się, że znaleziono je w szatni podczas dyskoteki. Narkotyki są teraz łatwo dostępne, marihuana praktycznie wyparła nikotynę. Zmienił się też sposób dostępu. Kiedyś dilerzy pojawiali się pod szkołami. I placówki broniły się przed tym dość skutecznie: z jednej strony my kontrolowaliśmy ich tereny, z drugiej strony sami dyrektorzy wprowadzali monitoring, a uczniowie nosili identyfikatory. Ale teraz nie jest problemem znalezienie dilera pośród samych uczniów. Dlatego proponujemy szkołom profilaktykę.- Czyli konkretnie co?- W klasach podstawowych prowadzimy program „Niebezpieczne cukierki". To cykl spotkań, podczas których nie mówimy wyłącznie o narkotykach, ale pokazujemy mechanizm uzależnienia od różnych rzeczy.- Jak to wytłumaczyć sześciolatkowi?- W formie zabawy. Na przykład: dajemy dziecku do zjedzenia cukierek, po czym zawiązujemy mu nitkę na palcu. Pytamy, czy może ją zerwać - zwykle nie ma z tym problemu. Ale gdy zje dwa cukierki, dostaje dwie nitki, których trudniej się pozbyć. Przy pięciu nitkach robi się jeszcze trudniej. I tak dalej.- A starsi uczniowie?- Mamy dla nich dwa programy. Jeden z nich to „Uzależnieniom nie" - gdzie mówimy o prawnych i zdrowotnych konsekwencjach używania narkotyków. Pytamy nastolatków, dlaczego biorą. Mamy też program mówiący o tym, jak ustrzec się od pigułki gwałtu.- Czy nastolatki w ogóle chcą słuchać? Rozmawiają ze strażnikami?- Zajęcia są realizowane przez ludzi, którzy mają smykałkę do zajęć z młodzieżą. To nie wygląda tak, że wchodzi strażnik i prowadzi monolog przez 45 minut.- Co więc mówią uczniowie?- Zdarza się słyszeć różne historie. Dowiadujemy się na przykład, że marihuana oczyszcza płuca. Albo że przy uprawianiu marihuany można roślinom puszczać muzykę. Później, przy paleniu, będzie miało się stan euforyczny taki, jakiej muzyki „słuchała" roślina. To oczywiście bzdury, ale powtarzane wielokrotnie nabierają u młodych ludzi znamion prawdy.- A co z nauczycielami i rodzicami?- Nauczycielom przekazujemy, żeby umieli rozpoznać narkotyki i by wiedzieli, jak się po nich zachowują uczniowie. Na spotkaniach z rodzicami poruszamy też inne zagadnienia. Owszem, mówimy o tym, jak rozpoznać, że dziecko bierze, ale skupiamy się też na tym, dlaczego młodzież sięga po narkotyki. Przyczyn jest mnóstwo i są indywidualne. Kiedyś rozmawiałem z pracownicą całodobowego ośrodka leczenia uzależnień. Powiedziała, że 80 proc. zapytanych przez nią osób powiedziało, że przyczyną jest samotność.- Strażnicy z Łodzi mają służbowego psa, który może szukać narkotyków w szkołach. A toruńscy municypalni?- Mamy owczarka belgijskiego, Lunę. Niedawno skończyła szkolenie, w przyszłym miesiącu ruszy do akcji. Będzie pomagać w zajęciach z najmłodszymi i odwiedzać uczniów w starszych klasach. Żeby widzieli, że mamy takiego psa, w każdej chwili może się pojawić, więc lepiej nie przynosić niczego do szkoły. Dodatkowo - na prośby instytucji - z Luną możemy je skontrolować.rozmawiała Alicja Wesoł[email protected]