"Tęsknię za tobą, Żydzie!" - hołd na muralu

Na kamienicach i budynkach w Warszawie można od pewnego czasu oglądać napis, który na pierwszy rzut oka może się wydawać hasłem antysemickim: "Tęsknię za Tobą, Żydzie!". – To pewnego rodzaju przeniesienie. Zdaję siebie sprawę, że przez niektórych mój mural może być tak odebrany – mówi MM-ce Rafał Betlejewski.

Artysta jest znany z ciekawych akcji w stolicy. Był m.in. autorem nietypowej kapliczki przy ul. Filtrowej na Ochocie, gdzie zamiast figury Matki Boskiej stał stary telewizor. Wcześniej robił też billboardową akcję powstańczą "A ja, czy poszedłbym?".

Teraz zabrał się za temat Żydów mieszkających przed laty w Polsce. – To jest dla mnie sposób na dokończenie pewnego procesu myślowego, który rozpoczął się po publikacji książki Jana Tomasz Grossa "Sąsiedzi" [książka opisuje sprawę mordu na Żydach podczas II wojny światowej we wsi Jedwabne – przyp. red.] – wyjaśnia Rafał Betlejewski.

– "Tęsknię za Tobą, Żydzie!" to niezależna, ogólnopolska akcja, w której chcę wyrazić moją tęsknotę za Żydami polskimi. Chciałbym ich wspomnieć z imienia i nazwiska. Byli, a już ich nie ma - dodaje.

Mural przy ul. Pruszkowskiego. Fot.: Mateusz Witczyński – Chciałem się zmierzyć z tą trudną tematyką. Murale i zdjęcia, które robię, to swego rodzaju pomniki – podkreśla artysta. I namawia do udziału w swoim projekcie mieszkańców budynków, które kiedyś zasiedlali Żydzi. Był nawet w Jedwabnem. – Cztery lata zajęło mi przekonanie ludzi do zrobienia im zdjęć. Musiałem dostać się do społeczności, która była zamknięta, niechętna na kontakt – tłumaczy.

W Warszawie zrobił na razie jedno zdjęcie – na ulicy Próżnej. Namalował również murale przy ul. Pruszkowskiego (pod wiaduktem), Brzeskiej (Praga), na Polu Mokotowskim, pod mostem Świętokrzyskiego oraz przy ul. Waliców. Ten ostatni mural ktoś po kilku dniach zamazał. – Moja akcja nie powinna być odbierana jako antysemicka, chociaż rozumiem, że mogą być takie interpretacje – uważa artysta.

Mural przy ul. Waliców został już zamazany

Oficjalnie projekt rusza jutro (27 stycznia) z okazji V Międzynarodowego Dnia Pamięci o Holokauście. Betlejewski będzie namawiać do współpracy mieszkańców m.in. ul. Poznańskiej 9. – Zaraz po wojnie powstał tam pierwszy w stolicy żydowski kibuc – podkreśla.

Na stronie www.tesknie.com artysta na bieżąco zamieszcza efekty swojej pracy. Można tam również zgłaszać swoje propozycje. Projekt "Tęsknię za Tobą, Żydzie!" potrwa rok. Efektem będzie księga pamięci o polskich Żydach.

Zobacz również:
Wielokropek nad Chłodną. "To gest rozpaczy"
V Międzynarodowy Dzień Pamięci o Holokauście
Jest już gotowy projekt rewitalizacji Chłodnej
"Zima na Księżyc", czyli bitwa na pompony [wideo]
Obrzucą się śnieżkami, by pożegnać lato