Drogi były równane zabytkami przez wiele lat. Kto za to odpowie?

Stanowisko archeologiczne ma ok. 4 arów. Znajduje się przy ul. Sportowej, niedaleko stadionu. Jest jednym z ciekawszych tego typu zabytków wczesnego średniowiecza w powiecie stargardzkim.
– Wiele razy zwracałem uwagę burmistrzowi, że ziemi nie wolno stamtąd wywozić – mówi Krzysztof Knappe, mieszkaniec Dobrzan. – Ale on nie reagował. W 2005 roku na sesji kolejny raz wezwałem do zaprzestania dewastacji tego stanowiska. Bez odzewu. Roboty się nawet nasiliły. W tym roku ponowiłem żądania i dalej nic.
Ziemia ze stanowiska archeologicznego była wywożona przez kilkanaście lat. Wykorzystywano ją do wyrównywania terenu pod chodniki, wywożono na cmentarz, albo na gminne place budowy. Tymczasem w okolicy stadionu sportowego znajdowano cenne z archeologicznego punktu widzenia przedmioty. M.in. fragmenty urn czy bransolety z brązu. Stamtąd pochodzi też okucie pasa, fragment grzebienia rogowego i kamienny przęślik, czyli element wrzeciona.
– Te przedmioty przekazałem do stargardzkiego muzeum z prośbą o zainteresowanie nielegalnym procederem wojewódzkiego konserwatora zabytków – dodaje Krzysztof Knappe. – Ta sprawa dziwi tym bardziej, że obecny burmistrz jest z zawodu historykiem.
Szczeciński konserwator zabytków na razie wstrzymuje się z oddaniem sprawy do prokuratury. Wydał gminie nakaz prowadzenia robót, mających na celu ratowanie zabytku. Są prowadzone pod kierunkiem Muzeum Narodowego w Warszawie.
– Czekamy na wyniki tych badań – mówi Paulina Kubacka, wojewódzki konserwator zabytków w Szczecinie. – Pozwolą nam one ocenić, co cennego z okresu wczesnego średniowiecza zostało przez te lata zniszczone. Koszty wykopalisk ratunkowych oraz zrobienia dokumentacji ponosi gmina Dobrzany.
W gminie Dobrzany przez wiele lat dochodziło do łamania ustawy o ochronie zabytków. Władze gminy tłumaczą się niewiedzą.
– Braliśmy ziemię, bo i nasi poprzednicy brali – mówi Jan Prościak, zastępca burmistrza Dobrzan. – Nie wiedzieliśmy, że tam jest takie stanowisko. Gdyby burmistrz wiedział, to dawno by tych robót zaprzestał. On na takie sprawy jest wyczulony.
Tymczasem zabytki archeologiczne, w tym dewastowane od lat stanowisko, są wymienione w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Dobrzany oraz w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
– Są widoczne, ale bardzo niedokładnie – dodaje Jan Prościak. – Na mapach konserwatora widać je o wiele lepiej.
Zgodnie z ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, kto niszczy lub uszkadza zabytek podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.