Remontują kamienicę Anny Koźmińskiej w Warszawie. Podczas wojny budynek stracił piękne dekoracje. Teraz je odzyska

Remont miejskiej kamienicy przy ul. Żelaznej 64 trwa od jesieni 2023 roku. Jedne z pierwszych prac dotyczyły przywrócenia tynków elewacjom podwórzowym. Odtworzono wtedy boniowanie w parterze oraz prosty gzyms wieńczący.

W maju 2024 r. roboty przeniosły się na fasadę budynku: południową (od strony skweru) z przejazdem bramnym oraz zachodnią od strony ul. Żelaznej.

Pierwszym zadaniem po ustawieniu rusztowań było oczyszczenie fasady z odspojonych tynków, wtórnych, nieprawidłowych napraw oraz usunięcie reliktów wsporników balkonowych. Następnie ekipa nałożyła warstwy nowego tynku na całej powierzchni elewacji - informuje Stołeczny Konserwator Zabytków.

Na poddaszu kamienicy rozpoczęto produkcję elementów dekoracji fasady. Wzorem był zachowany, oryginalny detal i archiwalne fotografie, głównie gzymsów i ozdobnych guzów. Detal wykonywany jest tradycyjną metodą w tynku na metalowej konstrukcji. Gotowe elementy umieszczane są na elewacji.

Obecnie trwa montaż gzymsów pomiędzy parterem a pierwszym piętrem oraz pierwszym i drugim piętrem. Powstaje on w ten sam sposób co oryginalny i jest tak samo mocowany (na klej). Dodatkowo gzyms powiązany jest ze ścianą za pomocą stalowych prętów. Dodawane są nowe wsporniki, które umożliwią odtworzenie balkonów - przekazał konserwator.

Po wielu latach kamienica odzyskuje dekorację i pierwotny wygląd.

Kamienicę Anny Koźmińskiej u zbiegu ul. Żelaznej i Krochmalnej zaczęto budować w ostatnich latach XIX wieku, a ukończono w 1912 roku. W okresie międzywojennym w parterze kamienicy funkcjonowało kino "Cristal". W 1940 roku kamienica znalazła się na skraju getta, którego granice przebiegały wzdłuż ul. Żelaznej. W 1944 roku rejon ten był miejscem intensywnych walk powstańczych skoncentrowanych m.in. wokół barykady usytuowanej u wylotu ul. Krochmalnej. Oddziałem szczególnie aktywnym w tym rejonie było zgrupowanie Chrobry II. Z archiwalnej dokumentacji budowlanej obiektu wynika, że budynek doznał licznych uszkodzeń wskutek działań wojennych, m.in. zniszczeniu uległa tylna oficyna.

Budynek zachował oryginalną substancję zabytkową w stopniu dostatecznym dla wysokiej oceny jego wartości zabytkowych, a jej uszczerbek w następstwie zniszczeń wojennych oraz późniejszych napraw i przekształceń nie umniejsza tych wartości. W 2009 roku kamienica została wpisana do rejestru zabytków.