Stalowa Wola: Dwie nowe wystawy

JULIAN FAŁAT – MALARSTWO
4 grudnia 2009 – 17 stycznia 2010
Budynek Muzeum ul. Sandomierska 1
Czynna codziennie: pon., śr., czw., pt. 8-15.30, wt., 8-18; soboty, niedziele 16-19.

Wystawa obejmuje kilkadziesiąt dzieł – obrazów olejnych, akwarel i rysunków, pochodzących ze zbiorów prywatnych i placówek muzealnych z całej Polski w tym między innymi kompozycje rodzajowe, prace inspirowane sztuką Japonii, autoportrety, krajobrazy zimowe czy mistrzowskie sceny z polowań.
Wystawie towarzyszy katalog-album.

JULIAN FAŁAT (1853-1929) malował przede wszystkim akwarele; sceny myśliwskie w zimowej scenerii (do najbardziej znanych należą „Oszczepnicy” i „Powrót z polowania”), dzikie zwierzęta, pejzaże, widoki architektury, typy ludowe i portrety, a także sceny rodzajowe. Był także autorem zimowego pejzażu w panoramie „Berezyna”, który zawistni Kossakowie pocięli na kawałki. W swojej twórczości w niezrównany sposób potrafił kreować nastrój i emocje. Początkowo tworzył w konwencji realistycznej, z czasem rozjaśnił paletę, zbliżając się do założeń impresjonizmu. Około 1900 r. w jego malarstwie, zwłaszcza w nastrojowych, wyciszonych pejzażach, ujawniły się wyraźne związki ze sztuką Japonii.

Fałat był pierwszym polskim malarzem o chłopskim rodowodzie, który zdobył artystyczne wykształcenie wyłącznie o własnych siłach, bez pomocy rodziny i stypendiów. Jego zainteresowanie malarstwem akwarelowym wynikało z biedy – nie stać go było na drogie farby olejne. Ukończył krakowską Szkołę Sztuk Pięknych, której w 1895 roku został rektorem i którą gruntownie zreformował przekształcając w Akademię Sztuk Pięknych. W późniejszym okresie zaangażował się w działalność Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”.

NAD DOLNYM SANEM. PRZYRODA, KRAJOBRAZ, TRADYCJE FOTOGRAFIA ADAMA KRZYKWY
grudzień 2009 r. - marzec 2010 r.
wystawa plenerowa, plac przed kinem Ballada, ul. Staszica 14, Stalowa Wola
Czynna codziennie, oświetlona po zmroku
Nawiązując do powiedzenia „Cudze chwalicie, swego nie znacie” przygotowana ekspozycja prezentuje walory przyrodnicze i kulturowe regionu dolnosańskiego, widziane oczami Adama Krzykwy, przyrodnika i artysty fotografa.

Na wielkoformatowych fotografiach obok nadsańskich pejzaży, przedstawione jest bogactwo tutejszych lasów, będących pozostałością rozległej niegdyś Puszczy Sandomierskiej, oraz piękno Sanu, malowniczej rzeki stanowiącej przez wieki ważną drogę transportu wodnego i mającej duży wpływ na sposoby gospodarowania tutejszych mieszkańców. O dawnym znaczeniu rzeki przypominają zwyczaje flisackie, pielęgnowane do dzisiaj przez działające w Ulanowie Bractwo Miłośników Ziemi Ulanowskiej pw. Św. Barbary. Z nadsańskim krajobrazem nierozerwalnie związana jest wierzba wiklinowa, porastająca dziko brzegi Sanu. Od połowy XIX w. stała się surowcem nieprzerwanie wykorzystywanym w koszykarstwie i meblarstwie. Obecnie w dobie zainteresowania wytworami z surowców naturalnych znalazła szersze zastosowanie. Dzisiejsze wyroby z wikliny przyjmują formy małych dzieł sztuki.

O wyjątkowości pejzażu kulturowego regionu decydują zabytki architektury, sztuki sakralnej i przede wszystkim nadal kultywowane tradycje straży grobowych, zwanych Turkami. Jest to jeden z bardziej żywotnych zwyczajów wielkanocnych, jakie przetrwały nad Sanem. Turki oprócz obowiązku strzeżenia Grobu Pańskiego, asysty podczas nabożeństw wielkotygodniowych, uczestniczą w barwnych paradach. Chodzą także z życzeniami, wzbudzając duże zainteresowanie wśród społeczności lokalnej.

Wystawa jest wędrówką po ciekawej dolinie Sanu, podczas której można odkryć wiele zakątków przyrodniczych, unikatowych zabytków oraz zetknąć się z fenomenami kulturowymi regionu.