Święto świdermajerów na Mazowszu. Drewniane wille z historią będą otwarte dla wszystkich. Można je zwiedzić za darmo

Tym razem dziewięć świdermajerów otworzy swoje drzwi dla zwiedzających. W sobotę 8 czerwca 2024 roku ich właściciele będą pokazywać wnętrza, ogrody i podwórka, opowiadać o historii i współczesnych wyzwaniach. Wstęp wolny, nie obowiązują zapisy. Wystarczy przyjechać do Otwocka i Józefowa.

- Chcemy pokazać, że każdy z naszych domów skrywa w sobie fascynujące historie ważne dla tożsamości miasta. I oczywiście toczy się w nich życie: remonty, nasadzenia, poszukiwania wykonawców, czy dotacji - to nasza codzienność – tłumaczy Joanna Mikulska, Prezeska Stowarzyszenia, mieszkanka ponad stuletniej Willi Swoboda w Otwocku.

Najstarszy świdermajer pochodzi z 1880 roku. To twardo stąpający po ziemi pasjonaci i praktycy, którzy mają różnorodne doświadczenie zawodowe i są organizacją międzypokoleniową. Popularyzują dziedzictwo linii otwockiej, lobbują na rzecz wypracowania systemowych rozwiązań dla jego ochrony i dofinansowania. Ich wydarzenia spotykają się z dużym odzewem.

W pierwszej edycji Domów Otwartych, w czerwcu 2023 roku, która odbyła się jako część Festiwalu Świdermajer, udział wzięło kilkaset osób. Pod willami stały kolejki chętnych do wejścia. W ubiegłym roku zorganizowali również śniadanie sąsiedzkie na ul. Kościelnej w Otwocku, aby zintegrować mieszkańców wokół lokalnego dziedzictwa.

Stereotypy związane z drewnianymi willami, reliktami letniskowej i uzdrowiskowej okolicy, chcą odczarować członkowie i członkinie Stowarzyszenia Właścicieli, Mieszkańców i Miłośników Domów Drewnianych na Linii Otwockiej - Świdermajerowie.

Przypomnijmy, że stowarzyszenie “Świdermajerowie” powstało w 2023 roku, aby wspierać właścicieli domów i działać na rzecz zachowania architektury drewnianej. Zrzeszone osoby posiadają wille i historyczne budynki w Aninie, Falenicy, Józefowie i Otwocku.

Właściciele mają wolną rękę w tym co i jak pokazują. Niektórzy spotykają się z osobami uczestniczącymi na posesji, inni wpuszczają na klatkę schodową, do pomieszczeń, a nawet na strych.

- Zobaczymy niezwykły ogród, w którym zatopiona jest willa Stawikowskich w Józefowie, piękne ornamenty przygotowywanej do remontu willi Irenka, którą wybudował dla siebie carski oficer. Balsamicznym, sosnowym powietrzem odetchniemy przy imponującej rozmiarami willi położonej przy rzece Świder. Będzie również okazja obejrzeć dwa świeżo wyremontowane domy, w tym willę Słoneczna Polana w Otwocku, znaną jako willa Dietricha – wymienia Katarzyna Chudyńska-Szuchnik, członkini Stowarzyszenia, autorka książki „Świdermajerowie” od której organizacja wzięła swoją nazwę.

Prawdziwa gratka to wejście do słynnych, budynków z centrum Otwocka – willi Rechta oraz wilii Szeliga. Ta ostatnia należała kiedyś do rodziny Perechodników i pełniła nie tylko funkcje mieszkalne ale również znajdowały się tu siedziby stowarzyszeń, sklepy, gabinety lekarskie. Więcej o tym wyjątkowym miejscu przeczytacie w tym artykule.

Wydarzenie Domy Otwarte odbywa się 8 czerwca w godzinach 10.00-19.00 na terenie Otwocka i Józefowa. Oto lista willi, które będzie można zwiedzać:

1. 10.00 - 11.00 Dom Drewniany, ul. Ojca Rafała Kalinowskiego 11, Otwock.
2. 11.00 - 12.00 Willa Dietricha, ul. Jaremy 5, Otwock.
3. 12.00 - 13.00 Willa Swoboda, ul. Tadeusza Kościuszki 39, Otwock.
4. 13.00 - 14.00 Willa Szeliga, ul. Kościelna 18, Otwock.
5. 14.00 - 15.00 Willa Rechta / Hotel Polski, ul. Kościelna 23, Otwock.
6. 15.00 - 16.00 Willa Stawikowskich, ul. 3 Maja 92, Józefów.
7. 16.00 - 17.00 Willa Benkówka, ul. 3 Maja 100, Józefów.
8. 17.00 - 18.00 Willa Irenka, ul. Zielona 1, Józefów.
9. 18.00 - 19.00 Dom Rogalskich, ul. Adama MIckiewicza 42, Otwock Świder.

Na wizytę w każdym domu przewidziane jest 45 minut, wstęp wolny, bez zapisów. Osoby odwiedzające przemieszczają się we własnym zakresie. Dla gości będzie przygotowana mapka z adresami dostępna na FB Świdermajerowie oraz w kolejnych lokalizacjach a także bezpłatna publikacja „Pod trzema warstwami linoleum. Historia ukryta w domach” z tekstami monograficznymi zwiedzanych dziewięciu willi autorstwa Katarzyny Chudyńskiej-Szuchnik oraz Lidii Głażewskiej-Dańko.

W tym roku czeka dodatkowa atrakcja. Jeden z domów stanie się sceną działań artystycznych. O godzinie 19.00 zaplanowano koncert zespołu Świdermajer Orkiestra przy domu Rogalskich, na ulicy Mickiewicza 42 (niedaleko plaży miejskiej).

To folk rockowa grupa, wywodząca się z Otwocka, która czerpie inspiracje z lokalnego mikroświata. Wśród utworów wykonywanych przez zespół nie zabraknie muzycznej aranżacji fragmentu wiersza „Wycieczka do Świdra”, z którego pochodzi określenie „świdermajer”. Konstanty Ildefons Gałczyński napisał wiersz w 1949 roku po wizycie w willi rodziny Maksimowych, położonej w Świdrze, po sąsiedzku z miejscem ostatniej wizyty i zarazem koncertu.

Organizatorzy: Stowarzyszenie Właścicieli, Mieszkańców i Miłośników Domów Drewnianych na Linii Otwockiej - Świdermajerowie.

Działanie “Domy Otwarte” jest finansowane z budżetu Miasta Otwocka. Właściciele udostępniają swoje domy do zwiedzania dla lokalnej społeczności pro bono.