Największa strzelanina w historii Warszawy. Komuniści kontra policja. Mieli plan, który legł w gruzach

Wydawać by się mogło, że jeżeli kupuje się kilka sztuk broni, mnóstwo amunicji i podejmuje śmiertelne ryzyko to celem jest kradzież wielkich pieniędzy. Dobrze zorganizowany plan napadu np. na bank. Wówczas nie było przecież tylu zabezpieczeń, pieniądze w większych ilościach trzymano w placówkach, a i ucieczka teoretycznie łatwiejsza. Policja nie dysponowała przecież takimi technologiami jak dzisiaj.

Mając przy sobie pięć pistoletów, dwanaście magazynków i amunicję poupychaną w kieszeniach wyszli na miasto. Około godziny dziesiątej na wysokości budynku z numerem 1 na ulicy Zgoda zatrzymują ich śledczy z komisariatu przy Szpitalnej. Jeśli dotychczas wydawali się ludźmi bez planu, dalej było jeszcze ciekawiej. Policjanci stwierdzają, że ich dokumenty są co najmniej wątpliwe i chcą zabrać mężczyzn na komisariat. Gdy wychodzą z bramy jeden odwraca się do policjanta na końcu i zaczyna strzelać. Ten pada na ziemię.

Rozdzielają się. Dwóch rusza w stronę Marszałkowskiej Chmielną, a jeden w stronę Alei Jerozolimskich. W obu rękach trzyma broń z której bez skrupułów pali w stronę policjantów mimo przechodniów. Na ulicach miasta jest sporo ludzi. Rodzi się panika, słychać strzały. Napad? Skręca w Widok, gdzie ludzi jest mniej. Tu policja zyskuje przewagę. Trafiony strzela dalej. Trafia konia, który prawie przygniótł policjanta. Ostatecznie funkcjonariusze trafiają go pięć razy. Powstrzymują i zabierają na komisariat zamiast do szpitala.

Znów scena jak z filmu. Jeden z nich wyjmuje broń wyciąga rękę na której ją opiera, żeby lepiej wycelować i strzela do policjantów. Postrzeleni zostają przechodnie, rykoszet trafiają w przypadkowe osoby. Pewien student za bardzo zbliżył się do pościgu i dostał kulą głowę. Zmarł w szpitalu. Bandyci tym czasem zdobywają dorożkę – mniej więcej na wysokości dzisiejszego Pałacu Kultury i Nauki. Wskoczył do niej posterunkowy, który myślał, że to powóz policyjny. Przypłacił to życiem. Dwa strzały w klatkę piersiową. Niedługo zderzają się z innym powozem konnym i tracą koło.

Na wysokości Srebrnej wpadają do składu węgla Borkowskich. Tam hałda robi za prowizoryczną barykadę. Policja zbliża się i przysyła kolejnych funkcjonariuszy. Trwa regularna strzelanina. W końcu dopadają złoczyńców. „Policji z trudem udaje się uchronić bandytów od samosądu tłumu” pisano w „Kurierze Polskim”.

Jeden z nich to Władysław Hibner sowiecki agent przerzucony do Polski. Mieli zabić rozpracowującego komunistów agenta, który zginął niedługo później we Lwowie. Jego zabójca także przypłacił to życiem. Wszyscy trzej zostali skazani na śmierć. Wyrok wykonano na Cytadeli w „dolinie skazańców. To północny fragment fosy Cytadeli, gdzie rozstrzeliwano skazanych wyrokiem sądów doraźnych. Tam zginął także Niewiadomski – zabójca prezydenta Narutowicza.

Po wojnie sowieccy agenci wyniesieni zostali na piedestał przez władze PRL. Implikowano ówczesnym władzom II RP nienawiść do ruchu komunistycznego i prześladowanie działaczy. Co najbardziej szokujące zamachowcy dostali na lata swoje ulice w Warszawie. W zamachu udział wzięli:

• Władysław Hibner - na jego cześć zmieniono nazwę ulicy Zgoda,
• Henryk Rutkowski - na jego cześć zmieniono nazwę ulicy Chmielna między Nowym Światem a Marszałkowską – otrzymał jedną z najbardziej reprezentacyjnych ulic stolicy,
• Władysław Kniewski - na jego cześć zmieniono nazwę fragmentu ulicy Złotej.

Do oryginalnych nazw wrócono dopiero w 1989 roku. Wraz z wymazaniem ze spisu ulic zamachowców z 1925 roku pamięć o strzelaninie w Warszawie, wywołanej przez komunistów, powoli także zaczęła zanikać.