Nowe Dynasy. Czy Tor Kolarski „Orzeł” faktycznie jest zabytkiem? Lokalni historycy mają wątpliwości

Na Kamionku trwa dyskusja dotycząca przyszłości dawnego toru kolarskiego. Betonowy obiekt, „Nowe Dynasy”, powstał przy ul. Podskarbińskiej w latach 70. W tym miejscu odbywały się nawet mistrzostwa polski w kolarstwie torowym (ostatnie w 1985 roku). Potem obiekt popadł w niełaskę i mniej więcej od końca lat 80. stoi nieużywany.

Dyskusja na temat toru wróciła podczas prac nad planem miejscowym Kamionka. Potem odbyły się też dzielnicowe konsultacje społeczne. Wielu mieszkańców chciało usunięcia zamkniętego obiektu i stworzenia zamiast niego parku, bądź wkomponowania elementów toru w okoliczną zieleń. Niektórzy aktywiści, skupieni wokół Stowarzyszenia „Nowe Dynasy”, zaproponowali zupełnie inne rozwiązanie. Zamiast parku chcieliby odrestaurowania toru kolarskiego i udostępnienia go cyklistom. Dzielnica nie była przychylnie nastawiona do tego pomysłu. Część mieszkańców też – zorganizowano nawet pikietę.

Mimo tego Miasto Jest Nasze wysłało wniosek do konserwatora zabytków, by tor kolarski wpisać do ewidencji zabytków. Wniosek – jak słyszymy u źródła – jest cały czas rozpatrywany. Na przełomie lutego i marca odbędą się oględziny obiektu przy ul. Podskarbińskiej. Następnie należy spodziewać się decyzji. Najprawdopodobniej jeszcze w marcu.

W związku z trwającą dyskusją dotyczącą wartości historycznej toru, zgłosili się do nas przedstawiciele Towarzystwa Przyjaciół Kamionka i Skaryszewa. Uważają, że tor nie ma żadnej wartości historycznej. Przeprowadzili też kwerendę historyczną. „W prasie sportowej lat 1972-1986 szukaliśmy z kolegami odpowiedzi na pytanie, dlaczego tor w ogóle powstał, jakie nadzieje z nim konkretnie wiązano, czy je spełnił, i dlaczego tak szybko popadł w zapomnienie, również w środowisku kolarskim” – piszą varsavianiści z Kamionka i Skaryszewa.

-Warszawski obiekt był jak na swoje czasy spóźniony, wykonany z inicjatywy społecznej jak najniższym kosztem, niedokończony, bo bez dachu, którego po nowo powstałym obiekcie się spodziewano, wyeksploatował się już po 6 latach, w roku 1978, a po roku 1985 zrezygnowano już nawet z rozgrywania na nim corocznych zawodów o Puchar Prasy, specjalnie dedykowanych temu właśnie obiektowi – tłumaczy Dorota Jankowska-Lamcha, prezes Towarzystwa.

- Kolarze RKS Orzeł nie osiągali żadnych sukcesów, które odnotowałaby ówczesna prasa. W związku z tym obiekt, pomimo całego sentymentu, jaki niektóre środowiska mogą do niego żywić, stanowczo nie zasługuje na ochronę konserwatora zabytków – dodaje Jankowska-Lamcha.

Wyniki kwerendy Towarzystwo przesłało do konserwatora zabytków.

„Najistotniejsza informacja z lektury prasy sportowej tamtych lat jest taka, że zły stan techniczny obiektu raportowano na długo wcześniej zanim nastąpiła w kraju transformacja, po raz pierwszy w roku 1978. (...) Jest to historia obiektu z góry skazanego na zagładę wskutek najprawdopodobniej kiepskiego i niskobudżetowego wykonania, z inicjatywy oddolnej i w czynie społecznym. A rezultatem było znaczące wyeksploatowanie - zdewastowanie w ciągu zaledwie sześciu lat” - czytamy.

Faktycznie, o złej jakości obiektu piszą m. in. dziennikarze „Przeglądu Sportowego” w 1978 roku. Wspomniano, że słupy oświetleniowe (po 6 latach od otwarcia) pordzewiały, głośniki nie działają, a ławki dla widowni niszczeją. W kolejnym numerze – inny autor – dodaje, że tor jest „zapomniany przez Boga i ludzi”, a trybuny świecą pustkami. Takich przykładów, podawanych przez Towarzystwo Przyjaciół Kamionka i Skaryszewa, jest więcej. W 1985 roku „Orzeł” był gospodarzem mistrzostw polski w kolarstwie, ale już dwa lata później prasa pisała, że obiekt jest zamknięty i w fatalnym stanie. Narzekano również na sam profil toru, podając, że jest on jedynie dla bardzo wykwalifikowanych kolarzy. Z tego powodu nie było też możliwości, by trenować np. podczas deszczu.

- Intencją naszą jest sprowokowanie dyskusji, aby zapadły rozsądne decyzje i aby Urząd Dzielnicy Praga Południe, będący aktualnie dysponentem tego terenu mógł swobodnie go zagospodarować zgodnie z oczekiwaniami jak największej liczby mieszkańców i mieszkanek wyrażonymi w przeprowadzonych na przełomie września i października ubiegłego roku konsultacjach społecznych - tłumaczy nam Dorota Jankowska-Lamcha, prezes Towarzystwa Przyjaciół Kamionka i Skaryszewa.